Perukowiec podolski to wyjątkowy krzew ozdobny, który zachwyca nie tylko swoim oryginalnym wyglądem, ale także łatwością uprawy. Jego charakterystyczne puszyste owocostany, przypominające peruki, oraz intensywnie wybarwiające się jesienią liście sprawiają, że jest coraz częściej wybierany do polskich ogrodów. Poznaj najważniejsze informacje o uprawie, odmianach i pielęgnacji tego niezwykłego krzewu.
Charakterystyka perukowca podolskiego
Perukowiec podolski (Cotinus coggygria) to wysoki krzew z rodziny nanerczowatych, który w zależności od odmiany może osiągać od 3 do 5 metrów wysokości. Jego pędy są zdrewniałe, pokryte charakterystycznymi korkowymi brodawkami, a drewno ma żółtawe zabarwienie.
Liście perukowca są eliptyczne, cienkie i pokryte delikatnym niebieskawym nalotem. W okresie wegetacji mogą przybierać różne kolory – od zielonego przez purpurowy po złoty, w zależności od odmiany. Podobnie jak wiele innych zaadaptowanych roślin egzotycznych do ogrodu w Polsce, perukowiec jesienią zachwyca intensywnymi przebarwieniami w odcieniach pomarańczowych i szkarłatnoczerwonych.
Kwitnienie rozpoczyna się w maju i trwa do lipca. Kwiaty są drobne, niepozorne, zebrane w luźne wiechy o średnicy do 20 cm. Po przekwitnięciu szypułki kwiatowe pokrywają się charakterystycznymi, pierzastymi włoskami w kolorze szaroróżowym lub purpurowym, tworząc efektowne, puszyste owocostany.
W ogrodzie perukowiec sprawdza się doskonale jako soliter na trawniku lub w grupowych nasadzeniach. Można go również wykorzystać do tworzenia żywopłotów czy jako tło dla niższych roślin. Szczególnie efektownie prezentuje się na południowych stokach lub przy ścianach budynków.
Najpopularniejsze odmiany perukowca
Royal Purple to najbardziej znana i ceniona odmiana perukowca podolskiego. Wyróżnia się intensywnie purpurowymi liśćmi, które jesienią przybierają jaskrawoczerwony kolor. Dorasta do około 3 metrów wysokości i tworzy regularne, rozłożyste krzewy.
Golden Spirit 'Ancot’ zachwyca złocistożółtym ulistnieniem przez cały sezon. Ta odmiana osiąga wysokość do 2,5 metra i szerokość około 2 metrów. Jesienią liście przebarwiają się na intensywnie pomarańczowy kolor, a różowe owocostany tworzą z nimi niezwykły kontrast.
Young Lady to wyjątkowa odmiana, która kwitnie nieprzerwanie aż do września. Osiąga wysokość około 2 metrów. Jej jasno zielone liście jesienią przybierają żółto-pomarańczową barwę. Charakteryzuje się wyjątkowo obfitym kwitnieniem i tworzeniem puszystych owocostanów.
Smokey Joe 'Lisjo’ wyróżnia się późno pojawiającymi się liśćmi o zielonym zabarwieniu. Dorasta do 2,5 metra wysokości. Kwiaty zebrane są w szczytowe wiechy, które po przekwitnięciu przybierają różowoczerwoną barwę i puszystą formę. Pod względem efektowności kwitnienia można go porównać do budlei Dawida, choć oba krzewy różnią się znacząco wyglądem kwiatostanów.
Pozostałe popularne odmiany to:
- Lilla – kompaktowa odmiana o purpurowych liściach (do 1,5 m wysokości)
- Velvet Cloak – wysoka odmiana o fioletowo-bordowych liściach (do 4 m)
- Kanari – odmiana o jasnozielonych liściach z cytrynowym odcieniem
Wymagania i uprawa
Perukowiec podolski preferuje stanowiska słoneczne i ciepłe, osłonięte od silnych wiatrów. Najlepiej rozwija się przy południowej ścianie budynku lub w miejscach dobrze nasłonecznionych. Ekspozycja ma kluczowe znaczenie dla intensywności wybarwienia liści i obfitości kwitnienia.
Krzew nie jest wymagający co do podłoża. Dobrze rośnie zarówno na glebach piaszczystych, jak i gliniastych. Najlepiej rozwija się jednak na podłożu przepuszczalnym, średnio żyznym, bogatym w wapń. Toleruje okresową suszę i lekkie zasolenie gleby.
Sadzenie perukowca najlepiej przeprowadzić wiosną lub jesienią. Dół pod roślinę powinien być dwa razy szerszy od bryły korzeniowej. Podczas sadzenia warto wzbogacić podłoże kompostem i zapewnić dobrą drenaż.
Nawożenie i podlewanie nie musi być intensywne. Wystarczy nawozić krzew raz w roku wiosną nawozem wieloskładnikowym. Regularne przycinanie krzewów ozdobnych jest kluczowe dla ich prawidłowego rozwoju, choć w przypadku perukowca zabiegi te nie są tak wymagające jak przy innych roślinach.
Cięcie i pielęgnacja
Cięcie perukowca podolskiego wykonujemy wczesną wiosną, najlepiej w marcu, przed rozpoczęciem wegetacji. Jest to optymalny moment, gdy możemy ocenić stan pędów po zimie i usunąć te uszkodzone lub przemarznięte.
Młode krzewy wymagają systematycznego cięcia formującego przez pierwsze trzy lata po posadzeniu. W pierwszym roku wszystkie pędy skracamy o 2/3 długości. W kolejnych dwóch latach przycinamy tylko jednoroczne przyrosty, pozostawiając 15-20 cm ich długości. Takie cięcie zapewni krzewowi ładny, zwarty pokrój.
Starsze okazy mogą wymagać cięcia odmładzającego. Polega ono na silnym skróceniu długich gałęzi wyrastających z konarów lub całkowitym usunięciu starszych pędów przy ziemi. Zabieg ten wykonujemy stopniowo, usuwając co roku 1-2 najstarsze gałęzie.
Przygotowanie do zimy nie wymaga szczególnych zabiegów. Perukowiec jest odporny na mróz. W przypadku młodych roślin warto jednak zabezpieczyć system korzeniowy warstwą kory lub liści.
Najczęstsze problemy w uprawie to:
- Żółknięcie liści spowodowane niedoborem składników pokarmowych
- Przemarzanie młodych pędów podczas surowych zim
- Słabe kwitnienie przy niedostatecznym nasłonecznieniu
